Rośliny przyprawowe i zielarskie Cz. IV

Przedstawione poniżej rośliny przyprawowe i zielarskie są bylinami, czyli roślinami wieloletnimi, rozmnażanymi z nasion jako rozsady lub z sadzonek, rozłogów albo przez podział.

Hyzop lekarski

Pochodzenie: z terenu południowej i środkowej Europy. W Polsce występuje na ciepłych glebach wapiennych (rozprzestrzeniły się zdziczałe rośliny pochodzące z ogrodów dworskich i klasztornych przywiezione z Włoch przez Bonę Sforza)

Opis: Półkrzew (pędy częściowo zdrewniałe od dołu) wys. do 50-60cm, liście drobne, lancetowate, kwiaty zebrane są w pozorne okółki w pachwinach liści, mają pięciopłatkowy kielich, niebieskoliliową, różową lub białą koronę.

Nazwa i kontekst kulturowy: zioło służyło do rytualnych pokropień, co miało znaczyć oczyszczenie osoby pokropionej.

Uprawa: Ciepłe, zaciszne stanowiska, gleby średnio zasobne, wapienne. Rośliny można rozmnażać z nasion wysiewanych do skrzynek w połowie marca lub z sadzonek. Hyzop sadzi się w rozstawie co ok. 40cm. Lekkie wapnowanie sprzyja wzrostowi roślin. Na zimę wskazane okrywanie roślin.

Surowiec: ziele-szczyty pędów zbierane w czasie kwitnienia, ma cierpki korzenny smak oraz przyjemny aromatyczny zapach.

Związki czynne i działanie: olejki eteryczne, flawonidy, fitosterole, garbniki, działanie wykrztuśne, przeciwzapalne, antyseptyczne, przeciwpotne

Stosowanie: w farmacji do mieszanek ziołowych w kuchni do peklowania mięsa, przyprawiania pieczeni przede wszystkim cielęcej, zup ziemniaczanej i fasolowej, marynat, świeże liście nadają się do przyprawiania sałatek z ogórków i pomidorów oraz są doskonałym dodatkiem do twarogu, hyzop stosuje się też do produkcji likierów o gorzkim smaku, roślina ozdobna np. do ogródków skalnych i miododajna.

Posadźmy w ogrodzie hyzop i wykorzystajmy jego wszechstronne zastosowanie.