Rośliny przyprawowe i zielarskie Cz. II
Cząber ogrodowy
Pochodzenie: wschodnie wybrzeże Morza Śródziemnego, w Europie środkowej pojawił się we wczesnym średniowieczu za sprawą klasztorów.
Opis: roślina jednoroczna , wyrastająca do wysokości 30-40 cm, pędy silnie rozgałęzione, drobne wąskie, ciemnozielone naprzeciwległe liście. Ziele o specyficznym korzennym, aromatycznym zapachu i gorzkokorzennym smaku, podobnym do pieprzu.
Nazwa i kontekst kulturowy: przez wieki ceniona przyprawa uznawana też za afrodyzjak.
Uprawa: rozmnażany z nasion, można uprawiać go w doniczkach, na balkonach lub w ogródku. Wymaga stanowiska słonecznego, podłoża lekkiego ale pulchnego zasobnego w wapń, roślina jest wrażliwa na mróz.
Surowiec: ziele świeże lub suszone.
Związki czynne i działanie: olejek eteryczny, garbniki, śluz, karotenoidy, sole mineralne wapnia, potasu, magnezu, żelaza i sodu. Cząber ma działanie dezynfekujące i pomaga w dolegliwościach pokarmowych.
Zastosowanie: w farmacji sporządza się z niego różne herbatki lecznicze i nalewki. W kuchni jest składnikiem mieszanek ziołowych służących jako przyprawa do mięs, zapiekanek, potraw z ziemniaków, roślin strączkowych, sosów, gotowanej kapusty, potraw z grzybów, ogórków kiszonych i konserwowych. Cząber jest składnikiem pieprzu ziołowego.
Pamiętajmy, że cząber podaje się pod koniec gotowania, ponieważ długo gotowany powoduje gorzki smak potraw.
